روشنفکری در معنای افواهی و رایج آن،مترادف با داشتن تحصیلات و اطلاعات ،خوش فکر بودن یا به اصطلاح "داشتم فکر باز" و نظایر اینها می باشد،اما اگر به یک بررسی عمیق و تحلیلی –تاریخی بپردازیم،در می یابیم که روشنفکری یک تعریف و معنای تخصصی دارد.در تعریف تخصصی ( که معمولا در کاوش های فلسفی و تئوریک،تاریخی و فرهنگی و جامعه شناختی و سیاسی،این تعریف مورد نظر است)،روشنفکری بیانگر یک جهت گیری و جریان تاریخی-فرهنگی تجسم روح مدرنیته و جهان نگری "عصر روشنگری "است.در معنای تخصصی (در این کتاب یا [جستار] همین معنا مورد نظر ما است.)روشنفکری عبارت از جهان نگری و اندیشه ای است که تبلور روح اومانیستی و سکولاریستی مدرنیته در دوران تثبیت آن (دوران موسوم به "عصر روشنگری" می باشد)...
... آنچه ک جریان روشنفکری ایران نامیده می شود، به این دلیل که محصول سیر و بسط و تطور طبیعی تاریخ و درون مایه های فرهنگی تمدن کلاسیک ایران نبوده و نیز به این دلیل که اساسا در پی نفوذ و سیطره سیاسی و فرهنگی استعمار غربی و از دل لژهای فراماسونری پدید آمده است،نسبت به جریان روشنفکری در غرب مدرن، ماهیتی تقلیدی و تبعی دارد و در واقع،صورتی نازل و سطحی و ظاهری و بی ریشه از آن است.